Witamina K dzieli się na dwie grupy: witaminę K1 (fitochinon) i K2 (menachinon), które charakteryzują się różną aktywnością biologiczną, biodostępnością oraz wpływem na funkcjonowanie w organizmie. Źródła ich pochodzenia z pożywienia są również różne. Produkty roślinne są dobrym źródłem witaminy K1, np.: szpinak, brokuły, sałata, jarmuż, rzeżucha, brukselka, kapusta. Witamina K2 – jest związkiem głównie tworzonym przez bakterie w produktach fermentowanych (sery, jogurty, kefiry, kapusta kiszona). Przy sprawnie działającym układzie trawiennym i równowadze flory bakteryjnej w jelitach również powstaje witamina K2 (antybiotyki o szerokim spektrum działania mogą pogłębić niedobór K2 przez niszczenie tych bakterii). Jednak światowym hitem w jej zawartość jest japońska potrawa natto, otrzymana z przefermentowanych ziaren soi.
Jak organizm wykorzystuje witaminę K?
- Witamina K1 jest słabo wchłaniana (zaledwie 15%). Dodatkowo witamina nie jest redystrybuowana przez wątrobę, aktywuje w wątrobie czynniki krzepnięcia zależne od witaminy K.
- Witamina K2 jest nie tylko wykorzystywana przez wątrobę, ale również jest redystrybuowana przez krew w całym organizmie przez co jest łatwo dostępna dla tkanek pozawątrobowych, takich jak kości i ściany naczyń krwionośnych.
Wpływ witaminy K2 na zdrowie układu kostnego i układu krążenia?
Główną rolą witaminy K2 jest modyfikacja białek przyczyniających się do budowy i utrzymania zdrowia kości i umożliwienie im zdolności do wiązania wapnia. Są to białka pełniące funkcję transportującą, występujące w kościach oraz osteokalcyna(marker kościotworzenia). Jeżeli białka te są aktywne, to wapń transportowany jest do kości, jeżeli nie są aktywne to wapń odkłada się w tętnicach. Przy niskim poziomie witaminy K2 możemy mieć sytuacje, że wapń nie może być wbudowany do kości (narażając nas na osteoporozę) a jednocześnie sprzyja powstawaniu miażdżycy, gdyż odkłada się w naczyniach.
Witamina D3 odpowiada za prawidłową gospodarkę wapniowo- fosforanowo- magnezową, natomiast witamina K2 jest idealnym dopełnieniem, powoduje przekierowanie wapnia w odpowiednie miejsce, czyli do kości.
Witamina K2 wspomaga w takich chorobach jak:
- choroby kardiologiczne
- osteoporoza
- cukrzyca
- Alzheimer
- reumatoidalne zapalenie stawów
- SM stwardnienie rozsiane
- astma
- żylaki
- nowotwory: płuc, prostaty, wątroby
Ponieważ witamina K ma wpływ również na krzepliwość krwi, wszystkie osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe powinny skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem suplementacji, a najlepszym rozwiązaniem jest ilościowe oznaczenie poziomu następujących składowych w krwi (przed włączeniem suplementacji oraz w czasie jej trwania):
- Witamina K1
- Witamina D3
- Osteokalcyna
- Magnez
- Wapń
- Fosfor
- Białko całkowite
- Fosfataza alkaliczna/ frakcja kostna
- Morfologia krwi
- Analiza moczu wraz z osadem
- TSH
- Parathormon PTH
- Witamina K2– suplementacja bez możliwości oznaczenia poziomu w krwi.
Literatura:
- Vitamin K Deficiency Is Associated with Incident Knee Osteoarthritis. Volume 126, Issue 3, Pages 243–248, March 2013
- Clin Calcium. 2008 Oct;18(10), Yamaguchi Allied Health College
- Am J Clin Nutr. 2008 Apr;87(4)